Türkçe’mizin dünyanın en zengin dillerinden biri olduğuna eminim. Dilimize karışmış olan Arapça, Farsça, Fransızca, İngilizce kelimeler Türk Dil Kurumu’nun çalışmaları ile Türkçeleştirilirken hem eski kelimeleri hem de yeni kelimeleri kullanabiliyoruz. Hele geçiş dönemlerinde her ikisinin de kullanımı bir zenginlik kazandırıyor, zaman içinde güncel kullanım bir tanesini benimsiyor ve o kelime artık genel kullanımda yer alıyor.
‘Computer’i ilk kullandığımız zamanları hatırlayanlar bilecektir. Önce bunu “kompüter” diye kullandık, daha sonra “bilgisayar” kullanıma çıktı ve günümüzde ortak kullanımda kaldı. “Logistics” de benzer bir şekilde “Lojistik” olarak dilimize yerleşti. Yerine daha anlamlı bir kelime bulununcaya kadar rahatsızlık çekmeden kullanacağız bu kelimeyi.
Lojistik sektörü de bilgisayar sektörü gibi son yirmi yılda gündeme gelen bir sektör, bu nedenden dolayı kullanılan kelimeler, terimler orijinaline mümkün olduğu kadar yakın veya onu çağrıştıracak şekilde dilimize uygulanmakta. Lojistikte kullandığımız uluslararası (tamamına yakını İngilizce) terimleri Türkçeye çevirme çalışmaları yapılmaktadır.
Bazı terminolojiler de birbirine çok yakın içerik taşımaktadır ve birbiri yerine kullanılmaktadır. Hatalı kullandığımız birbirine karışan 3 terimin farkını açıklayacağım: Intermodal Taşıma, Multimodal Taşıma ve Kombine Taşıma’nın farkını. UN (Birleşmiş Milletler) ve ECMT (Eurpoen Conferance of Minister of Transportation) tarafından kabul edilmiş tanımlamalara göre bu üç terim de her ne kadar ülkemizde aynı anlamda kullanılmaktaysa da birbirinden farklı içeriklere sahiptir.
Intermodal taşıma, tek yüklemeyle ve aynı taşıma birimi içinde ürünlerin ellenmeden, birden çok taşıma yöntemleri ile taşınması olarak tanımlanmaktadır. Bunda konteynır taşımacılığı veya treylerin hiç açılmadan karayolu, demiryolu veya denizyolu ile taşınması kastedilmektedir. Hedef yüklemede ağzı kapatılan ünitenin teslim yerinde açılmasıdır. Boş konteynırın, boş treylerin içinde bir ürün olmadan taşınmasına, içlerinde ürün olmadığı için intermodal adı verilememektedir.
Multimodal Taşıma ise ürünlerin en az iki farklı taşıma yöntemi ile taşınması olarak tanımlanmıştır. Birleşmiş Milletler Uluslararası Multimodal Taşımacılık konvansiyonunda da bu tanıma, bir ülkeden farklı bir taşıma sistemi ile yüklenip diğer ülkeden başka bir taşıma yöntemi ile teslim edilmesi eklenmiştir. Bu tanımla intermodal taşımacılık multimodal taşımacılığın özel bir uygulaması haline gelmiştir.
Kombine Taşımacılık ise, önce intermodal taşımacılık şeklinde anlaşılmış ise de; daha sonra ECE ( Economic Commission for Europe )tarafından 19 numaralı tavsiye kararı ile kombine taşımacılığın enerji harcayan bir taşımacılık yöntemi ile enerji harcamayan diğer yöntemin birlikte kullanımı şeklinde açıklaması yapılmıştır. Ro-Ro gemisine yüklenen kamyonların, araç taşıyıcına yüklenen araçların veya trene yüklenen kamyonların durumu bu açıklamaya girmektedir.
Avrupa birliği nakliye politikası olarak kombine taşımacılığı “başlangıç noktası ve bitiş noktası mümkün olabildiğince az miktarda kara yolu ile yapılmak üzere ürünlerin tren veya su üzerinden taşıması şeklinde yapılan intermodal taşımacılık” şeklinde tanımlamaktadır.
Adı ne olursa olsun şimdilik intermodal taşımacılık, multimodal taşımacılık ve kombine taşımacılık tanımlarını kullanıyoruz. Ta ki yerine daha anlaşılır olanlarını koyuncaya ve bunları hepimiz benimseyinceye kadar.
Güncel Haberler
Fuarlar
